We zijn er klaar voor. We hebben van tevoren een vragenlijst ingevuld. Onze flappen met uitslagen hangen aan de muur.Vol verwachting kijken we naar de trainer die deze sessie begeleidt.

Je moet weten dat wij geen makkelijk team zijn. Het is een mix van trainers en organisatieadviseurs. Sommigen van ons door de wol geverfd anderen, waaronder ik, jong, enthousiast en onervaren. Wij voeren pittige discussies over visie en inhoud. Elkaar aanspreken op professionaliteit vinden we een stuk ingewikkelder. Onze teamleider heeft het beste met ons voor, zij heeft ontwikkeling van mens en team hoog in het vaandel. Zij heeft daarom besloten met dit team een traject te doen. Onze oude rotten vonden dit helemaal niet nodig. Ik heb er zin in. Ik grijp elke kans aan om me te ontwikkelen. Dat het voor het team hoog nodig is vinden collega’s ook. Nu is het zover.

De trainer legt zijn koffertje op tafel, pakt een kop koffie en vraagt: "wat willen jullie doen vandaag?" Als het zijn bedoeling was om verwarring te zaaien, dat is gelukt! Naast mij begint een collega ongemakkelijk te schuiven, aan de overkant kijkt iedereen omlaag en ik ben te verbluft om iets te zeggen. Ik ging er volledig vanuit dat deze trainer de dag had voorbereid. Ik heb geen moment gedacht dat ik zelf iets te zeggen had over het programma. Een lange en ongemakkelijke stilte volgt.

Als leidinggevende van een team opleiders heb ik een probleem. De samenwerking in het team loopt al een tijdje stroef. De meningsverschillen over hoe je moet opleiden zijn groot. We praten er met elkaar over. We komen er samen niet uit. De sfeer wordt niet beter. Sterker nog om de beurt staat iemand aan mijn bureau te klagen over wat er allemaal mis is gegaan bij de ander. Ik ben daar wel klaar mee. In gesprek met mijn leidinggevende besluiten we om een externe coach in te schakelen.

Ik weet het echt even niet meer. Er was gevraagd of ik een analyse kon maken van dit team door met iedereen in gesprek te gaan. Tja, ben ik daar als teamcoach niet een beetje de mist in gegaan.

Ging het bij teamcoaching niet over de interactie tussen teamleden?! Natuurlijk gaat het daarover.

In dit geval was commitment een dingetje. Niet ieder teamlid voelde zich veilig genoeg om met een teamcoach aan de slag te gaan. Door de gesprekken in te lassen konden teamleden alvast kennis maken was het idee. Dit leverde fijne gesprekken op.

Wat maakt het dan ingewikkeld zou je denken.

Ik heb nu een beeld van de situatie door de bril van de verschillende teamleden. Het is mooi om te zien dat iedereen de situatie op zijn eigen manier bekijkt en net andere accenten kiest. Het is alleen niet compleet.

Wat ik mis in het plaatje is dat wat voor mijn vak essentieel is. De interactie tussen de teamleden. Die kan ik niet waarnemen in de individuele gesprekken. Nu kan ik op basis van de gesprekken teampatronen voorspellen. Zo is teamlid X behoorlijk dominant en stellig in zijn communicatie. Ik kan me voorstellen dat wanneer hij iets zegt, teamlid Y en Z hun mond houden. Of het werkelijk zo gaat in de praktijk is de vraag.

In de gesprekken hoor ik de uitleg waarom ze dit doen. Dat is op zichzelf nuttige informatie. Het geeft alleen niet de interactie die in de praktijk plaatsvindt weer. Vooral steeds terugkerende patronen in de interactie zijn interessant. Zonder die interactie kun je die teampatronen niet pakken.

Hij stak meteen van wal toen ik binnenkwam. Hij wist echt niet meer wat hij met z’n team aan moest. Te pas en te onpas liep er iemand bij hem binnen. Vaak met vragen die in zijn ogen echt onbeduidend waren. Nu was het iemand die duidelijkheid wilde over de rolverdeling. Doodmoe werd hij er van. Of hij niets beters te doen had dan de hele dag door uitleg te geven en te bepalen wat iemand moest doen.  Moedeloos liet hij zich zakken op zijn stoel. Hij had al van alles geprobeerd. Hij had het uitgelegd, op papier gezet, in een presentatie verwerkt. Samen met het team was hij meerdere keren gaan zitten om iedereen op een lijn te krijgen. Het team snapt heel goed wat er van ze wordt verwacht. Ze willen ook allemaal en ze zijn slim genoeg om aan de slag te gaan. Dat is het niet. Maar wat dan wel.

Ik was blij dat ik hier een leidinggevende trof die het patroon in zijn team herkende. Dat is namelijk niet altijd eenvoudig. Een patroon kan zich in verschillende vormen hullen. Deze leidinggevende had goed in de gaten dat het patroon in zijn team  was “Als je niet weet hoe je iets aan pakt, waar je moet beginnen of twijfelt dan vraag je duidelijkheid aan de leidinggevende”. Het was een teampatroon omdat het niet één iemand was die binnenkwam lopen, sterker nog het was steeds iemand anders. Ook het onderwerp of de vraag was steeds net iets anders.